De tunnel – Anna Woltz
Alweer het derde boek dat ik dit jaar van deze schrijfster lees. Allemaal ter ere van de Grote Vriendelijke 100. En het vierde boek ooit. Ook dit boek leest weer makkelijk weg, maar toch vond ik Honderd uur nacht indrukwekkender, terwijl de gebeurtenissen in dit boek veel heftiger en ook wel geloofwaardiger zijn. Dit boek speelt aan het begin van de tweede wereldoorlog, tijdens de Blitzkrieg in Londen. Vier tieners schuilen elke nacht in dezelfde tunnel van een metrostation en langzaam kom je hun geschiedenissen te weten. Het gaat ook over het verschil tussen arm en rijk en tussen mannen en vrouwen. Over een ziekte die nu nauwelijks nog voorkomt in dit land. En ondertussen vallen er elke nacht nieuwe bommen.
Briefjes voor Pelle – Marlies Slegers
Ook dit boek staat in de Grote Vriendelijke 100 en ik zag het ook al een paar keer voorbij komen op de social media van bookstagrammers. Ik had nog nooit eerder iets gelezen van Marlies Slegers. Pelle is een 12-jarige hoogbegaafde jongen. Een jaar na de dood van zijn vader krijgt hij van zijn moeder een doos met briefjes, die nog door de vader geschreven zijn. Op de briefjes staan opdrachten die hij uit moet voeren. Dit brengt hem soms in lastige situaties, maar het brengt hem ook in contact met nieuwe mensen. Het boek is doordrenkt met allerlei feitjes, want Pelle legt in zijn hoofd allerlei links tussen zaken. Daarnaast is hij ook gewoon een tiener die meisjes interessant begint te vinden en soms ook wel heel domme tienerdingen doet. Het boek is bij vlagen verdrietig, maar ook hoopvol. En sommige dingen vond ik mooier omschreven dan in boeken over rouw voor volwassenen.
Een zomer lang geleden – Fiona Valpy
Mijn derde boek van Fiona Valpy en volgens mij ook de laatste, want de rest is (nog) niet verschenen in Nederlandse vertaling. In alle drie de boeken speelt de tweede wereldoorlog een rol, maar dit boek gaat ook over de jaren voor de oorlog en de jaren erna. Het gaat vooral ook over (verloren) liefde. En over kinderen die niet aan de verwachtingen van hun ouders voldoen, omdat ze andere dromen en verlangens hebben. Net als de andere twee ook weer een mooi boek, een heel klein beetje minder zwaar op de hand.
Het Rupsenhuis – Jeanine de Vries
Ik vind de kaft van dit boek mooi en het is een historische roman. Maar om heel eerlijk te zijn vond ik het verhaal nogal tegenvallen. Helaas vond ik de hoofdpersoon Jael heel erg onsympathiek en haar man was zo mogelijk nog erger. Het boek is vernoemd naar het Rupsenhuis van Maria Sibylla Merian, een vrouw die echt bestaan heeft en die een botanisch atelier had in Amsterdam. Maar het verhaal speelt zich helemaal niet af in dit Rupsenhuis. Vermoedelijk had ik het interessanter gevonden (en de flaptekst suggereert dat eigenlijk ook een beetje en schept daarmee valse verwachtingen) als het boek vanuit de ogen van Merian was geschreven. Nu moesten we het doen met Jael en vingen we alleen af en toe een glimp op van het leven van Merian. Jael wil o.a. heel halsstarrig vasthouden aan de leefregels van het Joodse geloof en wil zich niet aanpassen aan haar nieuwe woonplaats Franeker. Van de andere kant heeft ze wel een sterke vrijheidsdrang die ik dan weer wel bewonder, maar als vrouw had je begin achttiende eeuw nauwelijks rechten. Ik ben blij dat ik niet in die tijd leef.
Sira – Maria Duenas
Sira is het vervolg op Het geluid van de nacht, de grote doorbraak van Duenas. Tijdens de tweede wereldoorlog werkt Sira als een spion voor het Britse rijk. Het was al even geleden dat ik dit eerste boek had gelezen en ik wist niet alle details meer. Sira gaat verder na de oorlog. Sira kan eindelijk trouwen met haar grote liefde Marcus. Maar waar Marcus in Jeruzalem een nieuwe baan voor de geheime dienst krijgt, is de rol van vrouwen uitgespeeld; Sira wordt gedegradeerd tot een leven als huisvrouw. Dit hele boek is dan ook een zoektocht van haar naar een nieuwe invulling van haar leven. Dat ze als een van de weinigen Spaans spreekt in Jeruzalem zou haar hierbij kunnen helpen. Dit brengt haar in diverse landen en er komen ook weer oude bekenden uit het eerste boek terug in het tweede boek. Verder speelt de Spaanse (Europese) tournee van Evita Peron een vrij grote rol in dit boek. Ik wil verder niet teveel spoilen, maar ik vond het weer een mooi boek.
De verwisseling – Maggie Brookes
Dit boek kwam ik tegen in de bibliotheek en het leek mij wel een mooi boek (dat is het ook). Het is een historische roman over de tweede wereldoorlog, gebaseerd op een waargebeurd verhaal. Izabela is een boerendochter die in Tsjechoslowakije de boerderij draaiende probeert te houden met haar moeder. Haar vader en een oudere broer zijn vertrokken om te vechten met de partizanen. Dan worden er Britse krijgsgevangenen te werk gesteld op de boerderij en Izabela wordt halsoverkop verliefd op Bill. Ze wil zo graag met hem samen zijn, dat ze besluit om zich te vermommen als man om met hem te kunnen vluchten. Hun ontsnapping duurt slechts een paar dagen, want in een wereld vol oorlog vallen ze veel te veel op. Dus laten ze zich weer gevangen nemen en de rest van de oorlog zit Izabela vermomd als man uit in een krijgsgevangenkamp. Bill en zij sluiten hier vriendschap met enkele andere mannen, die ze deelgenoot maken van Izabela’s geheim. Er zijn natuurlijk allerlei ontberingen: de kou, de honger, de tewerkstelling in een steengroeve met zeer zwaar werk, het grote gebrek aan hygiene en uiteindelijk een dodenmars. Het is allemaal heftig en ik heb het ook al eerder voorbij zien komen in andere oorlogsboeken. Waar ik een beetje moeite mee had is het feit dat Izabela halsoverkop kiest voor dit leven, terwijl ze Bill pas heel kort kent en ze ook op de boerderij van haar moeder het einde van de oorlog af had kunnen wachten en Bill dan weer op had kunnen zoeken. Je kunt dit romantisch vinden, maar misschien is het ook wel gewoon dom van haar. Of ze kon de gevolgen van haar keuze op dat moment niet overzien, ze is ook nog wel heel jong. Verder vond ik het jammer dat we eigenlijk niets te weten komen over het partizanenleven van haar vader en broer; dat had ik ook een interessante verhaallijn gevonden. En het einde is vrij abrupt. Ik had van diverse personages nog graag willen weten hoe het met hun verder zou gaan. Een epiloog een paar jaar later was wel mooi geweest.
Het huis aan de Herengracht – Jessie Burton
Het vervolg op Het huis aan de gouden bocht. We zijn achttien jaar verder en de baby die aan het einde van het boek wordt geboren, Thea, is nu volwassen. Ze woont in het huis uit het eerste boek, samen met haar vader Otto en haar “tante” Nella en de huishoudster. Otto is de erfgenaam van het huis, maar vanwege zijn donkere huidskleur heeft hij het moeilijk in Amsterdam. De familie heeft grote financiele problemen en moeite om de schijn op te houden en het grote herenhuis te onderhouden. Nella denkt hun geldproblemen op te kunnen lossen door Thea uit te huwelijken aan een rijke man. Maar welke rijke man wil er een halfbloed vrouw trouwen? En Thea heeft zo haar eigen ideeën over “echte” liefde. En dan worden er ineens weer miniaturen bezorgd, terwijl Nella ervan overtuigd was dat de miniatuurmaakster verdwenen was.
Het eerste boek vond ik een beetje moeizaam lezen. Dit boek las beter weg, misschien omdat ik nu al meer wist over de personages. De geheimzinnige miniatuurmaakster heeft een minder grote rol dan in het eerste boek. Verder blijf ik Nella een beetje een moeizaam karakter vinden, dat vond ik in het eerste boek ook al. Ze heeft een compleet huis van haar ouders geërfd, maar wil er nog niet eens een kijkje gaan nemen? Ze heeft haar jongere zusje en broertje gewoon in de steek gelaten? Ze klampt zich enorm vast aan haar leven in de grote stad, maar eigenlijk is ze daar helemaal niet gelukkig. Thea is makkelijker te begrijpen, maar ze is wel heel erg jong en naïef.
Alles bij elkaar wel weer een aardige historische roman, hoewel er natuurlijk een bovennatuurlijk tintje overheen ligt. En ik blijf het apart vinden dat een buitenlandse schrijfster kiest om te schrijven over Nederland. Andersom gebeurt het natuurlijk ook, maar toch.
Gallant – V.E. Schwabb
Gallant is meer een novelle dan een roman en heeft een zeer duistere, bijna horrorachtige sfeer. De 14-jarige Olivia kan niet spreken en zit op een strenge meisjeskostschool waar ze doodongelukkig is. Haar moeder is overleden en heeft haar alleen een geheimzinnig dagboek nagelaten waarin staat dat ze nooit naar Gallant mag gaan. En dan krijgt Olivia een brief dat ze uitgenodigd wordt door haar vermeende oom op het familielandgoed; Gallant dus. Olivia besluit om toch te gaan. Gallant blijkt vervloekt en ze is er niet heel erg welkom. Maar ze blijft, omdat ze hier meer vrijheid heeft dan op de kostschool en ze hoopt meer over haar moeder en haar erfenis te ontdekken… Ik houd eigenlijk helemaal niet van horror, maar omdat het een Schwab is (ik heb ook haar andere boeken gelezen, zoals De kleuren van Magie en het Onzichtbare leven van Addie LaRue), wilde ik het toch een kans geven. Het zal niet mijn favoriete genre worden, maar het boek heeft ongetwijfeld een dikke vette spanningsboog waardoor je steeds door wil lezen. En omdat het een dun boek is, heb je het in een paar uurtjes uit. De kaft is wel heel mooi en de zijkanten van de pagina’s zijn ook bedrukt.
De vrouwen van Rue Cardinale – Fiona Valpy
Het tweede boek van Fiona Valpy dat ik heb gelezen. Net als Elianes Belofte speelt ook dit boek in de tweede wereldoorlog. Het gaat over drie jonge vrouwen die als naaister werken bij een modehuis in Parijs en die steeds meer betrokken raken bij het verzet. Sommige elementen deden mij sterk denken aan die uit Het huis in Parijs van Natasha Lester, dat ik eerder dit jaar las. Dat gaat namelijk ook over een modehuis tijdens de oorlog, net als dit boek.
Naast de historische verhaallijn heeft dit boek ook nog een verhaallijn in het heden. Die gaat over Harriet, de kleindochter van Claire uit de oorlogsverhaallijn. Zoals wel vaker in dit soort boeken met een dubbele verhaallijn, vond ik die in het heden minder boeiend dan die in het verleden. Het boek gaat o.a. over het feit of een trauma kan overerven van moeder op kind. Harriet vermoedt namelijk dat haar moeder – de dochter van Claire dus – zelfmoord heeft gepleegd, omdat ze het trauma van Claire heeft overgenomen.
Alles bij elkaar ook weer een verdrietig maar tegelijkertijd mooi boek.
Mijn zomers aan zee – Tracy Rees
Dit boek heeft een heel andere stijl en uitstraling dan de andere boeken van Tracy Rees: Het geheim van Silvermoor, Het familiegeheim van Florence Grace en De Rozentuin. Ik twijfelde zelfs of het wel om dezelfde schrijfster ging, maar dat schijnt tocht wel zo te zijn. Dit is in ieder geval veel meer een “feelgood” roman dan de andere boeken, die meer historische romans zijn. Ik vermoed dat dit haar eerste boek is en dat de andere boeken van latere datum zijn. Chloe logeert in de jaren ’50 elke zomer een paar weken bij het gezin van haar tante aan zee. Ze raakt bevriend met een jongen uit het dorpje en door de jaren heen zou deze vriendschap langzaam in liefde veranderen. Maar hij is jonger dan haar en wordt vreemd gevonden, omdat hij door zijn alleenstaande vader wordt opgevoed en zijn moeder hun in de steek heeft gelaten. En er zijn ook nog andere kapers op de kust.
De andere verhaallijn gaat over Nora, de dochter van Chloe die een soort van sabbatical neemt in het dorpje waar haar moeder Chloe vroeger elke zomer kwam, maar nu al jarenlang niet is geweest. En wat is er gebeurd met haar jeugdvriendje? Want het wordt al vrij snel duidelijk in het boek dat Nora een andere vader heeft.
Het boek heeft een behoorlijke spanningsboog. Wel vond ik wederom de stukken over Chloe interessanter dan die over Nora; die komen soms een beetje geforceerd over. Wel is het moeilijk om de vrijgevochten oudere Chloe te koppelen aan het brave meisje uit de jaren ’50. Naarmate de verhaallijn in het verleden vordert begin je het als lezer steeds meer te begrijpen.
Ik vond het een mooi boek, maar het is wel echt heel anders dan het overige werk van Rees.
De laatste boekwinkel van Londen – Madeline Martin
Vlak voor de tweede wereldoorlog uitbreekt, verlaat Grace het platteland om een baantje te zoeken in de grote stad Londen. Samen met een vriendin trekt ze in bij haar tante en neef. Haar tante vindt een baantje voor Grace in een boekwinkel bij een oude, norse man. Als Grace het volhoudt om een half jaar voor hem te werken, zal hij een aanbevelingsbrief voor haar schrijven, zodat ze ergens anders aan de slag kan, bijvoorbeeld bij Harrod’s. Grace heeft het niet gemakkelijk met de oude man, maar ze raakt langzaam wel steeds meer verliefd op de boeken en op lezen en op de klanten. Dan breekt de oorlog uit en Londen wordt geteisterd door de Blitzkrieg (ik heb dit jaar opvallend veel boeken gelezen over deze periode). De neef wordt opgeroepen als soldaat, de tante gaat als vrijwilliger werken, de vriendin meldt zich aan voor het vrouwenonderdeel van het leger. En Grace blijft uiteindelijk in de boekwinkel werken en gaat als een van de weinige vrouwen werken als buurtwacht. Steeds meer andere boekwinkels gaan ten onder door de bombardementen of de branden die daardoor uitbreken. Maar de kleine boekhandel van Grace blijft gespaard en daardoor komen er steeds meer mensen hun heil in de boeken zoeken. In het boek komen dan ook heel veel boektitels voor van andere boeken, vooral klassiekers. Ook weer een mooi boek over de liefde voor boeken en de waanzin van oorlog (en de Blitzkrieg in het bijzonder).
Het Verwende Nest – Liza van Sambeek
Dit boek vond ik tijdens een wandeling in een Minibieb en ik besloot het mee te nemen om te lezen tijdens de treinreis terug naar huis. Het bleek het vervolg te zijn op Zadelpijn en ander damesleed, een vrij bekend boek dat ik nooit gelezen heb en waar ook een tv-serie van is gemaakt. Waarschijnlijk omdat ik nog net niet in de leeftijdscategorie van deze dames val. Ook zonder voorkennis is dit boek wel goed te lezen. Een aantal dames in de leeftijdscategorie 50/60 jaar – ze zijn al vele jaren vriendinnen – besluiten om samen te gaan wonen in een huis dat ze zelf gaan verbouwen en dan verdelen in vier appartementen. Het boek is opgedeeld in zeven delen en elk deel is geschreven vanuit het oogpunt van een van de zeven vrouwen. Eigenlijk is zeven net iets teveel, ik had het bij drie of vier gelaten. Zeker ook omdat elke vrouw weer kinderen heeft, een man of een minnaar of een partner of meerdere. Dat levert een heleboel personages op, wat verwarrend kan zijn. Pas halverwege het boek kwam ik erachter dat er achterin het boek een lijst stond van de families van de vrouwen. Opvallend aan het boek is dat de meeste van de vriendinnen best wel decadent rijk zijn en een leven hebben waarin ze kunnen smijten met geld. Zeg maar Gooise vrouwen. Dat spreekt mij als niet zo’n rijke vrouw minder aan. Sommige van de vrouwen vond ik ook helemaal niet sympathiek overkomen. Het stuk waarin ze gezellig met z’n (bijna) allen plastische chirurgie ondergaan vond ik nogal over de top en ook weer heel erg “Gooise vrouwen”. Daarnaast hebben ze bijna allemaal een of meerdere minnaars gehad. Dat vind ik ook niet heel geloofwaardig, ik geloof niet dat elke vrouw met elke man die ze tegenkomt het bed in duikt. Alle perikelen rondom de verbouwing vond ik dan wel weer grappig in het verhaal verwerkt, net als de housewarming. Pas helemaal aan het einde gaan ze dan toch nog een keer fietsen, wat het hoofdonderwerp is van het eerste boek. En er zit ook nog wel een verdrietig gedeelte in met de vriendin die borstkanker heeft. Liza van Sambeek schijnt uit twee auteurs te bestaan. Ik weet niet of de een dan de helft van de vrouwen heeft beschreven en de andere de andere helft of dat het echt samen is geschreven. De schrijfstijl leek wel redelijk gelijk over de hele linie. Ondanks mijn gemengde gevoelens over dit boek, wil ik toch dat eerste boek ook nog eens gaan lezen.
De eerste vrouw – Muna Shehadi
Muna Shehadi is bekend van de trilogie over de drie zussen Olivia, Rosalind en Eve, die er na de dood van hun moeder achterkomen dat zij nooit hun biologische moeder kan zijn geweest. Ik vond dat een mooie serie, in ieder geval een stuk geloofwaardiger dan de Zeven Zussen (die heb ik ook met veel plezier gelezen, maar die zijn nogal ongeloofwaardig). De eerste vrouw is een stand-alone. Holly bezoekt de begrafenis van haar ex-man en ontmoet daar zijn tweede en derde vrouw. Hoewel zij weet dat hij nog twee keer hertrouwd is, blijken die twee vrouwen niet van haar bestaan te weten. En is Lyle eigenlijk wel overleden? En hoe dan? Daarnaast is al in het eerste hoofdstuk duidelijk dat Holly hersenletsel heeft, maar het duurt lang voor je als lezer te weten komt hoe dat zo gekomen is. En dan is er nog de knappe broer van Lyle die alles in goede banen probeert te leiden. Genoeg spanningsbogen dus en ook weer een mooi boek van Shehadi.
De dochter van de boekhandelaar – Sylvie Schenk
Dit dunne boekje – meer een novelle – haalde ik uit de Minibieb van mijn moeder en las ik uit tijdens een treinreis. Bij de titel had ik er meer van verwacht, maar ik kreeg een zeer saai verhaal, dat ik alleen maar uitgelezen heb omdat ik lang genoeg in de trein zat. Geen aanrader. Boekje ging tijdens de opvolgende wandeling meteen de eerste de beste Minibieb die ik onderweg tegen kwam in.
De kleuren van de liefde – Cristina Caboni
Stella is Italiaanse en heeft een gevoel voor kleuren. Als ze terugkeert naar het huis van haar oudtante ontdekt ze een koffer vol tekeningen die te maken hebben met de oorlog. Op zich een interessant stukje oorlogsgeschiedenis over een dorp dat een groep kinderen probeert te redden. Maar ik vond de schrijfstijl heel moeizaam en vaak een beetje vaag. De historische stukken en de stukken in het heden liepen niet vloeiend in elkaar over. Stella is zelf ook een heel moeizaam karakter; ik begreep haar niet zo goed. Het boek begint ook heel erg vaag met een rare scene op een vreemd station. Kortom, ik denk niet dat ik meer boeken van Caboni ga lezen.
Het landhuis aan het front – Steven Conte
Een oorlogsboek over een Duitse legerarts, Paul, die met zijn legeronderdeel gestationeerd wordt op het Russische landgoed waar de auteur Leo Tolstoj heeft gewoond. Het personeel van het landgoed, onder leiding van de Russische Katerina is niet heel blij met de komst van de Duitsers. Toch ontstaat er dankzij hun voorliefde voor boeken – in het bijzonder Oorlog en Vrede – een bijzondere band tussen Paul en Katerina. Het is een nogal somber boek met veel medische termen, veel ernstige verwondingen en ook veel mannen die het niet redden. Dit tegen de achtergrond van een ijskoude winter. De waanzin van oorlog wordt in dit boek weer eens bevestigd. Ook wordt er veel geciteerd uit Oorlog en Vrede, een Russische klassieker die ik nooit gelezen heb, dus ik heb vast niet alle verwijzingen opgemerkt. Verder wordt de situatie in de oorlog soms heel abrupt afgewisseld met stukken uit de tijd na de oorlog. Dit vaak in briefvorm. Ik vond deze overschakelingen nogal plotseling en niet heel logisch. Een chronologische volgorde was in het geval van dit boek beter geweest.
Grote dromen – Sarah Lark
Sarah Lark stelt nooit teleur en ook Grote Dromen was weer een heerlijk boek. Een historische roman en feelgood in een. Ik had eigenlijk een vervolg op Alle sterren aan de hemel verwacht, maar dit boek is de start van een nieuw serie (hoewel er helemaal aan het einde wel een personage uit Alle sterren aan de hemel opduikt). Het boek start voor de verandering niet in Larks geliefde Nieuw-Zeeland, maar in België. Het is 1912 en Nellie wil dolgraag dierenarts worden. Deze studie is in die tijd echter nog niet toegankelijk voor vrouwen. Haar beste vriend is de zoon van de plaatselijke dierenarts en moet zijn vader opvolgen, maar hij wil liever musicus worden. Dan breekt de eerste wereldoorlog uit en komt alles op losse schroeven te staan. Nellie is absoluut een doorzetter die alles doet om haar droom om dierenarts te worden te bereiken. Ondanks dat ze van alle kanten wordt tegengewerkt en ze ook nog een heleboel relatieproblemen heeft.
Het is ook het verhaal van de Duitse Maria. Zij mag wel als een van de eerste vrouwen in Duitsland diergeneeskunde studeren, maar zij heeft weer sociale problemen omdat ze een vorm van autisme heeft. Lukt het Nellie en Maria om een praktijk op te zetten in Berlijn middenin de economische crisis tussen de twee wereldoorlogen in?
Lark mixt altijd waargebeurde feiten en historische gebeurtenissen in haar verhalen, wat het extra interessant maakt. Daarnaast houd ik erg van dieren, dus het dierenarts-element in dit boek sprak mij extra aan. Het gebrek aan vrouwenrechten aan het begin van de vorige eeuw kan mij ook nu nog erg kwaad maken.
Maartjes Moves 